Herb Krzywda: W polu błękitnym podkowa srebrna ocelami w dół zwrócona. W środku niej krzyż kawalerski złoty. Na niej umieszczony krzyż kawalerski złoty bez prawego ramienia. W klejnocie nad hełmem w koronie trzy pióra strusie.
Banaszek – notowane od 1673 r., od podstawy ban, bania, baniak, bańka ‘naczynie, dynia, tykwa’; por. też prasłowiańskie banati ‘myć, kąpać’; por. też niemiecka nazwa osobowa Ban – Banach od Benedykt, Banadykt. Nazwisko średnio rozpowszechnione, nosi je ok. 6500 Polaków; głównie w powiatach: wołomińskim (ok. 680), garwolińskim, puławskim, wyszkowskim, grodziskim i mińskim. Por. nazwa miejscowa Banachowizna (być może gniazdo) wieś dziś już nieistniejąca, leżąca w obrębie gruntów wsi Czubajowizna w gm. Poświętne.
Bogucki – notowane od 1512 r., od nazw miejscowych typu Bogucice, Bogucin, Boguty, Bogutyn. Nazwisko rozpowszechnione głównie w d. ziemi nurskiej i warszawskiej; nosi je obecnie ok. 10400 Polaków; w powiecie wołomińskim ok. 120 osób. Wywodzą się oni z gniazda w d. ziemi nurskiej, które stanowiła okolica szlachecka Boguty – składało się na nią kilkanaście wsi, z których większość leży na terenie dzisiejszej gminy Boguty-Pianki w pow. ostrowskim.
Różne rody Boguckich pieczętowały się herbami: Abdank, Dębno, Radwan i Szeliga; natomiast najliczniej rozrodzony ród Boguckich z d. ziemi nurskiej pieczętował się herbem Krzywda. Wyszło z tego rodu wielu znakomitych obywateli Rzeczypospolitej: Stanisław stolnik ciechanowski 1564 r.; Jerzy – regent brzeski kujawski 1688 r.; Paweł i Fabian brali udział w elekcji Jana Kazimierza, z kolei w elekcji Augusta II Mocnego brało udział kilkunastu Boguckich z ziemi nurskiej, w tym i Ludwik – skarbnik podlaski i rotmistrz powiatu nurskiego; Maciej – burgrabia krakowski 1700 r.; Jakub – skarbnik i cześnik nurski; Antoni – podstoli podlaski 1723 r. i wielu innych.
Panasewicz / Panasiewicz – notowane od 1577 r., od imienia Atanazy, to z łacińskiego Athanasius, do łaciny z języka greckiego Athanasios, od rzeczownika athanasia ‘nieśmiertelność’. W językach wschodniosłowiańskich przejęte jako Afanasij, Apanas. Gniazda tego nazwiska w dawnej ziemi bełskiej, dziś okolice Hrubieszowa oraz na Podlasiu. Nazwisko nosi obecnie (w obu obocznych formach) ok. 1300 osób, w pow. wołomińskim ok. 40. Panasewicze / Panasiewicze z Podlasia pieczętowali się herbem Krzywda.
Ratyński – notowane od 1528 r., od nazwy miejscowej Ratyniec (wieś w gm. Sterdyń w pow. sokołowskim), skąd członkowie tego rodu migrowali w kierunku zachodnim. Nazwisko nosi obecnie ok. 1900 Polaków, z których znakomita większość zamieszkuje powiaty: sokołowski, węgrowski, miński i wołomiński – tu ponad 100 osób. Ratyńscy pieczętowali się pierwotnie herbem Krzywda, choć później niektóre gałęzie rodu (bądź nowi właściciele Ratyńca, innych herbów, którzy to nazwisko przyjęli) używali też Paparony i Ślepowrona. W 1528 r. na przegląd pospolitego ruszenia do Drohiczyna Ratyńscy wystawili poczet czterech konnych żołnierzy z pachołkami. Z kolei podczas popisu z 1567 r., który odbył się w Radoszkowicach koło Mińska na Białorusi naliczono w sumie aż 33 współwłaścicieli wsi Ratyńce na Podlasiu z czego 26 przybyło konno, a 7 pieszo. Przeważnie byli oni uzbrojeni w miecze i włócznie. Wśród znanych Ratyńskich byli: Wojciech podstoli i poborca dobrzyński 1611 r.; Franciszek vice – regent liwski 1739 r.; Ignacy – burgrabia liwski 1739 – 60 r.; Felicjan – łowczy miński 1788 r., August – radca powiatowy pułtuski 1813 r.
Sikora – notowane od 1389 r., przezwiskowe (przydomek), od nazwy gatunku ptaka. Nazwisko szeroko rozpowszechnione w całej Polsce (najwięcej w Małopolsce). Nazwisko znajduje się na 41. miejscu najpopularniejszych polskich nazwisk. Nosi je obecnie ok. 45 tys. Polaków, w pow. wołomińskim ok. 150 osób.
Zdunek – notowane od 1415 r., od zdun ‘człowiek wyrabiający piece’, dawniej też ‘garncarz’. Nazwisko występujące w całej Polsce, ale z dwoma silnymi gniazdami w powiatach lubartowskim i wyszkowskim. Nazwisko nosi obecnie ok. 7500 Polaków, z czego ok. 100 w pow. wołomińskim.
Robert Szydlik
www.szydlik.com
Komentarze do artykułów: